Mortgage Yasasının vatandaşın yararına olmadığını düşünüyorum.
İki yıl önce, konut kredisi faizleri minimum noktaya (%1 civarına) geldiği zaman bu yasanın da çıkarılması için birtakım çalışmalar vardı. Ancak yasa çıkarılacağı zamanlarda ekonomik dengeler bozulmuş, ani bir çalkantı olmuş, konut kredisi faizleri de hızlı bir yükselişle %2-2.5'lara tırmanmıştı. Dolayısıyla uygulama sıkıntısı yaşanacağından olmalı ki, yasa tasarısı uzunca bir süre gündemden kaldırılmıştı.
Böylece, geçen yıl bu tasarı için "ha yasalaştı ha yasalaşacak" diyen Devlet Bakanı Sayın Abdullah Şener'in söyledikleri gerçekleşememişti. Sayın Bakan birkaç aydır Mortgage'in 2007'de yasalaşacağı söylemleriyle tekrar gündem yarattı. Ve bu yasa tasarısı bugünlerde yasalaşmak üzere Meclis'te görüşülüyor.
Mortgage, aldığınız evi ipotek göstererek borçlanma yoluyla ev sahibi olmaktır. Eğer ki borcunuzu ödemede aksaklık yaparsanız (bu aksamanın kaç ay olacağı yapacağınız sözleşmede belli olacaktır), size tanınan süre sonunda banka evinizi satışa çıkaracaktır. Çünkü eviniz ipoteklidir ve borcunu ödediğiniz süre içerisinde size ait değildir. Bu borç ödeme süresi de öyle kısa bir süre değildir. Hani deniyor ya ömür boyu.
Özellikle Amerika'da bankaların ölü fiyatlarla satışa çıkardıkları ipotekli evleri satın alarak bu yolla zengin olanlardan sık, sık bahsedilir.
Yani Mortgage sistemi, insanları ev sahibi yapma yolunda, kimilerini mağdur ederken kimilerini de zengin edebilmektedir. Bu olasılık olumsuz gelişmeler üzerine kuruludur. İşin bir de olumlu yanını düşünmek gerekirse, ev alma gücü sınırlı olan vatandaşların, ödeme koşullarını yerine getirmek şartıyla, ev sahibi olabilmeleri de söz konusudur.
Hükümet Mortgage Yasasını çıkarmakta neden bu kadar ısrarlıdır?
Bugün okuduğum bir haberde mevcut konut kredilerinin bu yasa kapsamına alınacağı belirtilmektedir. Eğer öyle ise bu durum tüketicinin lehine midir, aleyhine midir? En basitinden bu yasaya dahil olmak istemeyen kredi sahiplerinin belli miktarlarda ceza ödemesi gerektiğine göre vatandaşın lehine bir durum söz konusu değil demek ki.
AKP, Hükümet olduğundan itibaren konut sektörünü canlı tutmaya, bankaların bu yolla hareketli olmasının önünü açmaya çalışmıştır. Konut sektörünü canlandırmanın öncülüğünü de Toplu Konut İdaresi yapmıştır. Vatandaşı haksızlığa uğramadan ev sahibi yapmak Devletin görevi olmalı ama ev yapıp satmak Devletin işi olmamalıdır. Maalesef Toplu Konut İdaresinin giriştiği konut atağında ne kadar çıkmazda-açmazda ya da ne kadar karda olduğunu kimse bilmemektedir.
Beş yıl önce başlatılan konut atağında, Türkiye konuta doymuştur demek doğru olmasa da bu sektörün vatandaşı sevindirmediği ortadadır ve bu da hiç kimsenin umurunda değildir. Konut fiyatlarının denetimsiz biçimde alıp başını uçması, ev sahibi olmaya özendirilen vatandaşın ne dikkatinde olmuştur ne de umurunda. Bu sektörü karlı gören birçok kişi ve kesim birer
bina yaparak, birer site kurarak ev satmaya yönelmiştir. Birçok kişi müteahhit olmayı tercih eder duruma gelmiştir. Ve bunun devamında, Türkiye'deki işsizlik doğrultusunda haklı olarak bir emlakçi patlaması yaşanmıştır.
Mortgage yasalaştığı zaman konut fiyatlarının %30-40 artacağını belirten çevreler biraz hayali konuşuyor olmalılar. Bugünkü konut fiyatları zaten o kadar şişirilmiş durumdadır. O kadar düşmesi gerekirken bir o kadar daha artması demek Mortgage'ın hiç işe yarmayacağı anlamına gelmektedir. Akılcı bir fiyat uygulaması olsun ki vatandaş da imkânları ölçüsünde ev sahibi olsun. Son yıllarda satılan konut fiyatları maliyetin çok kat üzerindedir.
Türkiye'de, 2004-2005 yıllarında çok fazla konutun temeli atıldı. Ve o zamanlar temelden ev alanlar şimdilerde evlerini teslim alacaklar.
Yani açığa çıkacak çok sayıda ev bulunmaktadır.
Bunun yanı sıra yapılmış ama satılamamış çok sayıda da konut bulunmaktadır.
Ve planı projesi hazır, başlayacak olanlar da az sayıda değildir.
Bu durumda konut sektöründe zaten talebi aşan bir arz mevcuttur. Talep olsun ki bu arz eritilsin. Yüksek fiyatlar talebi etkilediğine göre Mortgage konut sektörünün işine yaramayacaktır. Yani Mortgage geldi diye durgun olan konut sektörü canlanmayacaktır.
No comments:
Post a Comment